AUTORE
- Prima uòm’n fazz’ r’verènza
a cavalèr, viddan’ e mastranza:
sugn’ v’nùt a la vostra pr’senza
cu la b’rrìtta n-man e cu crianza!
Ogg’ s-à-d-a dar’ la s’ntènza,
cu giust’ pis e cu giusta usànza:
s-àva spart’r ca la d’fferenza,
sa è megghj’ lu v’ddan’ o la mastranza!
V’DDAN
- Sa nan fuss’ pû v’ddàn
cu l’ zòddir a li man’
ch’ purtass’ l-abbunnanza,
ch’ faciss’ la mastranza?
La mastranza è ust’nàta,
cchjù travagghja e cchjù è allampata
e chidd’ ch’ busca nan pò bastar’
ca li generi su cari,
e quann’ fa un baragghjun’
na cucchja d’ pan’ p’ mast’cùn.
Dich’ giust’? Sì, o no?
Parrat almèn’, don Antò!
MASTR
Zzu Rusà, stu d’scurs
tant’ giust’ nan m’ par’.
Non sapit’ ch-è la mastranza
ch’ v’ porta l-abbunnanza?
Sa nan fura pû scarparedd’
a ch’ v’ cunzass’ lu rastedd’?
Sa nan fura pû mastr’ d-ascia
a ch’ v’ p’gghjass’ a misura â cascia?
Sa nan fura pû barbèr’ a ch’ v’
sgaddass’ dâ testa ê ped’?
Zzu Rusà, zzu Rusà,
stu d’scurs’ ped’ nan à,
d’ la mastranza bisogn avìt’
d’ quann’ campat’ fin-a quann’ murìt’!
V’DDÀN
B’nidìtta la mastranza,
cu la fici e cu la vanta!
Sun’ tutt’ gent’ bon’
àn' tutt’ ducazion’, ma
poi su tant’ sfacciàt’,
tant’ vil’ e svr’gugnat’
ch’ fan’ cent’ mìgghja a scop’,
p’ na mangiata d’ r’cotta!
MASTR
Se lu mastr’ v’ cammìna
nan porta bertul’ e sacchina,
e d-unna passa c’ fan onùr’
para ch’ fura bons’gnur’!
E a mugghjèr’ dû v’ddàn
c’ nèsc’n i senzij pû mastr’
ô cchjàn, e quann’ u v’ddan’
s’ cùrca fora, u mastr’cèdd’
c’ sfarda i l’nzòl’!
Lu v’ddàn p’ mangiàr’
quann’ cumincia nan s’ po’ dubbàr’
e p’ tappàr’ na viccia a panza
un ciff’ d’ fav’ e un munnedd’ d’ farìna!
Quann’ è temp’ d’ mennul’,
prima s’ mangia i tenn’r
e poi sî ncumìncia a ncaparràr’
un mis’ prima d’ scutulàr’!
VIDDAN
D-unna passa lu mastr’cèdd’
para ch’ passa lu me sumaredd’,
macchj’ d’ pir’, macchj’ d’ fich’
nan v’ cunt’ e nan v’ dìch’:
à-tt-a p’inzàr, mastr-Antò,
ch-on porch’ s’ saziass’ e un mastr’ no!
Pezz’ d’ mastr’, ch-on sord’ nan ìjt’
ch’ tutt’ i scuppìtt e ch’ tutt’ l’ nzitt’,
a fam’ dî scarpàr’ cû cuttedd’
s’ po’ f’ddàr!
N’ canùsc’ un’ scarparèdd’
ch’ stett’ tr’ iorn’ allampat’ dâ fam’,
e a terza sira, com’ scuràu,
cû zz’ràzz’ s’ mbuccàu!
Invec’ u v’ddan a su punt’
nan cci-à rr’vat!
Fam’ quant’ s’ vogghja, diavulùn’,
nan à rr’vàt a mbuccar’s u zzapun’,
e sa p’ l-America nan aviss’ stat’,
a fam’ i scarpàr ch-avìss’n tastàt!
MASTR
E l-Amer’ca assài n’ manna d’nàr’?
VIDDAN
Ma i corn ch’ trov’n nent’ v’ pàr’n?
trov’n cert’ corn’, diu sant’,
ch’ rriv’n a valìg’ ô camp’sànt!
Corn’ ross’ e corn’ lungh’,
corn’ dur e pungent’,
bust’cùs’ e nturciniàt’,
rupp’ rupp e sp’rtucciat’,
a catàst e munz’ddùn’
pon’ jìnghj’r i vagùn’!
MASTR
Zzu Rusà, jìt’c basc’,
d’ tutta l-erba n’ facìt un fasc’!
Nan c’ n-è mugghjèr’ f’dìl’?
V’DDAN
Sàvij’ e onest’ dich’ scì,
ma i cchjù ssai su accuddì!
Poi, parrànn ch’ cuscenza,
i ver’ latr’ sun i cellenza!
MASTR
I ver’ latr’, don Antunin’,
su chidd’ ch’ scriv’n a tavulin’,
chidd’ su i nostr’ cruc’f’ssur’
ch’ n’ scorc’n a tutt’ l-ur!
V’DDÀN
Mètt’n dàzij, mastr-Antò,
senza nudd’ d’lur’ so!
Quann è temp d’ leziòn’,
tann’ vèn’n’ i mprom’ssion’:
chist’ dazij’ s-à-ra l’vàr,
chidda part’ s-à-ra p’gghjàr!
V’ cchiàm’n , v’ lìsc’n, v’ salùt’n,
v’ strìsc’n. A criata dû barun’
quann’ v’ vida fa nsinga ô patrun’.
CAVALÈR
A pròpos’t, don Antò!
V’DDÀN
Cavalèr’ ch’ iè ch’ vò?
CAVALÈR
Prim d’ tutt’ n-àtt-a scusàr,
ma stu caffè n-àtt- accettàr!
VIDDÀN
Quant’ scummetta voscenza?
- prima un sciur’, poi sâ penza
e d’ na sacchetta v’ fa vid’r
na cartuzza d’ dec’ lir’,
e voi pov’r m’nghjùn’,
accuscì fissa e purp’ttun’,
ch’ dd’ parodd’ ch’ v’ mbrugghjà
ch’ dda cartuzza ch’ s’ n’ calàu
dâ testa ê ped’ v’ vutà,
e jìt’ gridann’ d’ contìnuu:
“Viva u sinn’ch’ e u deputàt”
para chô tern’ àss’v p’gghjàt!
Ma quann’ f’nìscia a moschetteria
manch’ p’ nent’ pèns’n a tìa!
MASTR’
Na vota sula, zzu Rusà,
ch-avìt ditt a ver’tà!
V’DDÀN
Na vota sula, mastr’ m’nghjùn,
ch’ m-àtt p’gghjàt’ p’ mbrugghjùn!
E allura? Ch’ sugn’ don Antò
MASTR’
Ca p’zzàzz’ d’ v’ddàn!
V’DDÀN
… E gran mastr’ ruffiàn
senza nudda ducaziòn!
MASTR
Accussì off’nnìt’ i gent’ bon’?
V’DDAN
A lu mastr’ p’ campàr
tant’ cos’ nan ci-av’t a dar’:
na ch’tàrra e un mandulìn,
un pezz’ d’ pan e un litr’ d’ vin’!
(la maestra Muscarà ha aggiunto il seguente finale )
MASTR’
- Sta d’sputa è vecchja com’ a cucca
ma dop’ tant spalazziar’,
e cû sent’ment’ d-un om’ rann’
zzu Rusà , u sa sa ch-ài capùt’?
Ca p’ campàr’ àm-a travagghjàr’:
a ch-a terra, a ch-a pedd’
a ch’ u lign’ , a ch’ u ferr’ ,
u viccia u pan’ ch’ n-àm-a mangèr’
cû s’dùr da frunt’ n’ l-am-a guadagnèr’…
parcùi…
V’DDAN’
Parcùi, parcùi…
Don Antunìn’, rasgiùn avìt’!
U pan’ è ducc’ a mangiàr,
ma dur’ a uadagnàr’!
Maccàr ìu ài capùt’ cû nostr’ parràr’,
Ch’ nan c’è travagghjàtur’ cchjù megghj’
o cchjù tint’ d’ n-autr’.
Sim’ com’ a petra dâ stessa muràm:
c’è a petra chjù rann’ e chidda cchjù p’ccidda,
c’è a rotunna e c’è a quadrata,
ma p’ far’ star’ u mur’ a dritta c’ von’ tutt’.
E allura putèm dir’ch’ no munn’ s’rvèm tutt’,
mastr’, v’ddan’ … basta ch’ sim’ bon’ cr’stiàn’